Mikołaj Pawlak złożył w Sejmie sprawozdanie z działalności Rzecznika Praw Dziecka za 2019 rok. Zaznaczył w nim m.in., że jeśli chodzi o kwestie związane z aborcją zachodzi „niewątpliwa niezgodność przepisów ustawy z 1993 roku z przepisami Konstytucji RP”.
Kwestii niezgodności ustawy z Konstytucją poświęcił znaczną część raportu. Zaznaczył, że w polskim systemie prawnym prawo do życia dziecka od poczęcia zostało podniesione do rangi ustawy, tj. ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka” – napisał Pawlak. Ustawa ta w art. 2 ust. 1 stwierdza, że: “W rozumieniu ustawy dzieckiem jest każda istota ludzka od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności”.
W tym kontekście zauważył, że istnieje sprzeczność przepisów ustawy z 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z przepisami ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka. Ustawa z 1993 r. w art. 4a mówi o trzech przesłankach, w których możliwe jest legalne przerwanie ciąży. Chodzi o zagrożenie życia lub zdrowia kobiety ciężarnej, że prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu oraz podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego – gwałtu lub stosunku kazirodczego. Zdaniem RPD zachodzi więc “niewątpliwa niezgodność przepisów ustawy z 1993 r. z przepisami Konstytucji RP”.
“Dlatego też wszelka aktywność Rzecznika dla ochrony dzieci w okresie prenatalnym jest pożądana” – stwierdził. Zaznaczył także, że nie ma i nie będzie jego zgody na nakłanianie, organizowanie oraz finansowanie nielegalnej aborcji.
Raportując o swojej działalności wspomniał o działaniach promujących życie, w tym współpracy m.in. ze specjalistami w zakresie Alkoholowego Zespołu Płodowego (FAS), Parlamentarnym Zespołem na rzecz Życia i Rodziny, lekarzami ze szpitalnych oddziałów dziecięcych i ginekologiczno-położniczych oraz licznymi organizacjami pozarządowymi, które ukazują ważność każdego poczętego życia.
Rzecznik pozytywnie ocenił zmiany przepisów dotyczące wsparcia finansowego udzielonego przez państwo rodzicom i opiekunom wszystkich dzieci. Chodzi o 500 plus, które od lipca 2019 przyznawane jest na wszystkie dzieci.
Podsumował także działalność na rzecz dzieci zagrożonych przemocą w sferze seksualnej, w tym o projektach ustawy ograniczającej dostęp osób małoletnich do treści pornograficznych, w sposób krytyczny odniósł się do ubiegłorocznego strajku nauczycieli, który według RPD naruszył konstytucyjne prawa dzieci do edukacji. Wskazał na problem nieletnich matek przebywających w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, zwrócił problem na skomplikowane sprawy związane z adopcjami zagranicznymi i wskazał na niepokojący, wysoki odsetek kobiet spożywających alkohol w trakcie ciąży, co zagraża bezpośrednio nienarodzonym dzieciom.
Wskazał również na sprawy dotyczące poprawy sytuacji społecznej oraz przepisów prawnych na rzecz rodzin dzieci niepełnosprawnych, w których interweniował w ub. roku w Chodziło m.in. o zmianę przepisów dotyczących braku możliwości uzyskania renty rodzinnej przez dziecko niepełnosprawne po śmierci rodzica pobierającego świadczenie pielęgnacyjne.