Powszechne w plastikach i przedmiotach codziennego użytku związki chemiczne – ftalany, wpływają negatywnie na płodność u mężczyzn, upośledzają jakość plemników i są związane z późniejszymi zaburzeniami rozwoju embrionów.
Już od kilku lat zajmujący się problemami płodności badacze podejrzewali, że niektóre substancje znajdowane w farbach, plastikach czy kosmetykach (takich jak np. pianka do golenia), powodują zmiany poziomu hormonów u mężczyzn, czy obniżają jakość nasienia. Jakie związki chemiczne są tego przyczyną, jak poważny jest to wpływ i jakie rodzi to konsekwencje – pokazała praca amerykańskich badaczy pt. ‘Preconception urinary phthalate concentrations and sperm DNA methylation profiles among men undergoing IVF treatment: a cross-sectional study’, opublikowana w połowie września 2017r. w prestiżowym czasopiśmie „Human Reproduction”.
Ftalany to szkodliwe chemikalia obecne dosłownie wszędzie: znajdują się w opakowaniach i foliach, w które pakowane jest jedzenie, w wysoce przetworzonych produktach spożywczych, plastikach, ręcznikach papierowych, materiałach z PCV, farbach, odświeżaczach powietrza, perfumach, w większości dezodorantów i innych kosmetyków.
Jak udowodnili autorzy publikacji – ftalany i ich metabolity indukują zmiany epigenetyczne w męskich komórkach rozrodczych, przez co bardzo poważnie upośledzają jakość plemników. Zmiany epigenetyczne nie wpływają na budowę znajdującego się w plemniku DNA, za to wpływają na jego regulację, a zmiany tego typu mogą przechodzić na kolejne pokolenia. Okazuje się, że ftalany mogą wyłączać produkcję całych grup białek kluczowych dla prawidłowej budowy i działania plemnika, samego procesu zapłodnienia lub właściwego rozwoju embrionu.
Okazuje się, że styl i warunki życia przyszłych ojców – nie tylko mam – są niezwykle ważne w prekoncepcji. Ponieważ ftalany nie tylko upośledzają jakość plemników, ale mogą zagrozić embrionowi, powodując jego obumarcie, lub w następnych pokoleniach wpływać negatywnie na płodność czy wywoływać nowotwory – stanowią one poważne zagrożenie zdrowotne. Stąd zaleca się unikanie jedzenia pakowanego w folię i silnie przetworzonego, zawierających ftalany kosmetyków czy elementów wyposażenia wnętrz. Ze względu na zwiększenie szans na poczęcie i dobro przyszłego dziecka – przyszli ojcowie powinni starać się minimalizować kontakt z ftalanami minimum przez 3 miesiące przed możliwym zapłodnieniem.
Publikacja źródłowa: Wu et al. Preconception urinary phthalate concentrations and sperm DNA methylation profiles among men undergoing IVF treatment: a cross-sectional study. Human Reproduction, Published:12 September 2017
