Fenomen stresu pandemicznego wiąże się ze zwiększonym odczuwaniem lęku przed porodem i powinien być uwzględniony w planowaniu opieki nad ciężarną – uważają badaczki, które sprawdziły poziom stresu w czasie pandemii u Polek w ciąży.
Badania ukazały się w czasopiśmie „Midwifery” (https://doi.org/10.1016/j.midw.2021.102940). Badania przeprowadziły dr Michalina Ilska, dr Anna Kołodziej-Zaleska oraz dr Anna Brandt-Salmeri z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Śląskiego we współpracy z prof. Marci Lobel i prof. Heidi Preis z Uniwersytetu Stony Brook w USA. Wyniki podsumowano w komunikacie na stronie Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego.
Badania ankietowe przeprowadzono w kwietniu i maju ub.r. na grupie 1148 kobiet w ciąży zrekrutowanych przez media społecznościowe.
„Z medycznego i psychologicznego punktu widzenia ciąża jest niezwykle dynamicznym okresem przynoszącym szereg głębokich zmian na poziomie biologicznym i psychologicznym. Dlatego też można powiedzieć, że kobiety w ciąży są grupą szczególnie narażoną na stres, a bezprecedensowa sytuacja pandemii sprawiła, że muszą sobie radzić z dodatkowym obciążeniem, jakim jest tzw. stres pandemiczny” – czytamy na stronie wydziału.
Analizy badaczek wykazały, że stres pandemiczny w okresie ciąży jest nowym zjawiskiem, niejednorodnym w swej naturze, a do jego komponentów należą obawy związane z przygotowaniem do porodu w warunkach pandemii oraz ryzyko zakażenia okołoporodowego siebie lub dziecka.
Kobiety w ciąży odczuwają podwyższony stres z powodu samej ciąży i towarzyszących jej zmian, ale i konieczności dostosowania się do ograniczeń narzuconych przez pandemię oraz doświadczania obaw dotyczących okołoporodowego zakażenia COVID-19.
Badania pokazały również, iż grupami ryzyka podwyższonego stresu pandemicznego są: kobiety rodzące po raz pierwszy; kobiety w II i III trymestrze ciąży; kobiety po doświadczeniach leczenia niepłodności, a także kobiety będące w ciążach wysokiego ryzyka.
„Fenomen stresu pandemicznego wiąże się ze zwiększonym odczuwaniem lęku przed porodem i powinien być uwzględniony w planowaniu opieki nad ciężarną” – czytamy w komunikacie.
Autorki badania zwracają uwagę, że w dobie pandemii szczególnego znaczenia nabiera konieczność prowadzenia badań przesiewowych monitorujących potencjalne problemy ze zdrowiem psychicznym w okresie prenatalnym lub poporodowym. Do tego potrzebne są skuteczne i rzetelne narzędzia do pomiaru stresu pandemicznego u kobiet w ciąży. Takim narzędziem jest PREPS (Pandemic-Related Pregnancy Stress Scale). Przybliżenie jego właściwości było głównym celem badań zaprezentowanych w artykule.
Polska wersja takiego narzędzia może być wykorzystywana przez lekarzy, położne, przez klinicystów do oceny konkretnych obaw doświadczanych podczas pandemii przez kobiety w ciąży oraz do identyfikacji pacjentek wymagających interwencji psychologicznych podejmowanych w celu niwelowania objawów stresu, również tego związanego z pandemią.
Badania zaprezentowane w artykule są częścią szerszego, międzynarodowego projektu naukowego „I Cope Project”, kierowanego przez prof. Marci Lobel (USA). Biorą w nim udział badacze z USA, Niemiec, Szwajcarii, Włoch, Hiszpanii, Izraela oraz Polski. Jego celem jest rozpoznanie sygnałów stresu oraz sposobów radzenia sobie przez kobiety ciężarne w czasie pandemii COVID-19. Polskie badaczki planują kolejne publikacje w międzynarodowej kooperacji.
