Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, podpisany i ratyfikowany przez większość państw na świecie (Polska w 1977 r.), to dokument o wiążącym charakterze prawnym opisujący podstawowe prawa człowieka i zobowiązania państwa wobec obywateli. Artykuł 6. tego dokumentu mówi o prawie do życia przysługującym każdemu człowiekowi.
Na mocy Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych został powołany Komitet Praw Człowieka, mający stać na straży wykonywania zapisanych w tym dokumencie zobowiązań. Właśnie ten organ kontrolny jest odpowiedzialny za napisanie projektu Komentarza Ogólnego do artykułu 6. I chociaż większość jego zapisów nie budzi zastrzeżeń, to wśród rozważań o konieczności zapewnienia dostępu do opieki medycznej, dobrym traktowaniu więźniów czy konieczności opieki nad uchodźcami, znalazł się również zapis o obowiązku zapewnienia przez każde państwo dostępu do aborcji.
W punkcie 9. projektu Komentarza Ogólnego czytamy: „Chociaż państwa-strony mogą podjąć środki mające na celu uregulowanie prawne terminacji ciąży [aborcji], takie środki nie mogą prowadzić do naruszenia prawa do życia ciężarnej kobiety lub jej innych praw wynikających z Paktu, w tym zakaz okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania lub karania. Tak więc wszelkie prawne ograniczenia możliwości ubiegania się przez kobiety o aborcję nie mogą, między innymi, zagrażać ich życiu lub narażać je na fizyczny lub psychiczny ból lub cierpienie naruszające artykuł 7. Państwa-strony muszą zapewnić bezpieczny dostęp do aborcji by chronić życie i zdrowie ciężarnych kobiet, a także w sytuacjach gdy donoszenie ciąży sprawiałoby kobiecie znaczny ból lub cierpienie, zwłaszcza, gdy ciąża jest wynikiem gwałtu albo kazirodztwa lub gdy płód cierpi z powodu śmiertelnego upośledzenia. Państwa-strony nie mogą regulować prawnie ciąży lub aborcji w sposób sprzeczny z ich obowiązkiem zagwarantowania, iż kobiety nie będą musiały poddawać się niebezpiecznej aborcji. (Na przykład, państwa-strony nie powinny podejmować takich działań jak kryminalizacja ciąży niezamężnych kobiet lub stosowanie sankcji karnych wobec kobiet poddających się zabiegowi aborcji, wobec lekarzy przeprowadzających tenże zabieg, kiedy podejmowanie takich działań znacznie wzmogłoby uciekanie się do niebezpiecznych aborcji). Państwa członkowskie nie powinny też wprowadzać upokarzających i niedorzecznie uciążliwych wymogów dla kobiet chcących poddać się zabiegowi aborcji. Obowiązek ochrony życia kobiet przed zagrożeniami dla zdrowia związanych z niebezpiecznymi aborcjami wymaga od państw-stron zapewnienia kobietom, mężczyznom, a zwłaszcza młodzieży, dostępu do informacji i edukacji o opcjach reprodukcyjnych oraz do szerokiego wachlarza metod antykoncepcyjnych. Państwa-strony muszą również zapewnić dostępność odpowiedniej przedporodowej i po-aborcyjnej opieki zdrowotnej dla kobiet w ciąży.”
Powyższy komentarz odnosi się do pierwszego punktu 6. artykułu Paktu, który brzmi: „Każda istota ludzka ma przyrodzone prawo do życia. Prawo to powinno być chronione przez ustawę. Nikt nie może być samowolnie pozbawiony życia”.
Do 6 października można przesyłać do Komitetu Praw Człowieka zastrzeżenia do projektu Komentarza Ogólnego. Szczegółowe informacje dotyczące formy zastrzeżenia znajdują się na www.ohchr.org.
Źródło: www.ohchr.org oraz isap.sejm.gov.pl
