„Za wysiłki mające na celu położenie kresu przemocy seksualnej jako broni wojen i konfliktów zbrojnych” – to uzasadnienie werdyktu Komitetu Noblowskiego, który pokojową nagrodę przyznał w tym roku Denisowi Mukwege i Nadii Murad.
Denis Mukwege jest synem pastora zielonoświątkowego z Demokratycznej Republiki Konga. Jest ginekologiem położnikiem i od wielu lat specjalizuje się w leczeniu kobiet, które padły ofiarami gwałtów, przede wszystkim zbiorowych. W kongijskim Bukavu prowadzi klinikę Panzi, gdzie zajmuje się leczeniem ofiar przemocy seksualnej. Z pomocy w tym szpitalu skorzystało już ponad 85 tys. kobiet, a przez prawie 20 lat Mukwega sam operował blisko 50 tys. pacjentek.
Jak podaje Katolicka Agencja Informacyjna, za swe zaangażowanie na rzecz poszkodowanych kobiet i demaskowania zbrodni wojennych wielokrotnie grożono mu śmiercią a w październiku 2012 czterej uzbrojeni napastnicy napadli na jego dom, wzięli jako zakładniczkę jego córkę i usiłowali go zabić. Udało mu się uniknąć śmierci, ale na kilka miesięcy musiał opuścić kraj i swój szpital, który został w tym czasie całkowicie splądrowany. Powrócił tam w styczniu następnego roku, owacyjnie witany przez miejscową ludność, zwłaszcza byłe ofiary, które aby opłacić swój przejazd, sprzedawały owoce i warzywa.
Druga laureatka – Nadia Murad Basee Taha jest 25-letnią jazydką z Iraku. Jako 19-latk została porwana – podobnie jak tysiące innych jazydek – przez terrorystów tzw. Państwa Islamskiego. Najpierw kobiety zmuszano do przejścia na islam, a potem się nad nimi znęcano i gwałcono je czyniąc niewolnicami seksualnymi. Po kilku miesiącach udało jej się szczęśliwie zbiec – najpierw trafiła do obozu dla uchodźców a później dotarła do Europy. Utworzyła „Inicjatywę Nadii”, mającą za zadanie obronę i pomoc ofiarom ludobójstwa oraz handlu ludźmi i niewolnictwa. Swoją historię opowiedziała w mediach, a także w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. W 2017 r. przyjął ją w Watykanie papież Franciszek, którego prosiła o pomoc dla jazydów, ciągle jeszcze przetrzymywanych przez islamistów.
Oboje tegoroczni laureaci Pokojowej Nagrody Nobla zadedykowali ją kobietom na całym świecie, które stały się ofiarami przemocy seksualnej.
